Επιτρεπόμενες δόσεις έκθεσης για τον άνθρωπο

Η ακτινοβολία είναι ένας παράγοντας που επηρεάζει τους ζωντανούς οργανισμούς,η οποία δεν αναγνωρίζεται από αυτούς. Ακόμη και στους ανθρώπους, δεν υπάρχουν μοναδικοί υποδοχείς που θα αισθανόταν την παρουσία ακτινοβολίας. Οι ειδικοί μελέτησαν προσεκτικά την επίδραση της ακτινοβολίας στην ανθρώπινη υγεία και ζωή. Υπήρχαν επίσης συσκευές, με τη βοήθεια των οποίων μπορούν να διορθωθούν οι δείκτες. Οι δόσεις ακτινοβολίας χαρακτηρίζουν το επίπεδο της ακτινοβολίας, υπό την επίδραση της οποίας ένα άτομο ήταν κατά τη διάρκεια του έτους.

Ποια είναι η μέτρηση της ακτινοβολίας;

Στο World Wide Web, μπορείτε να βρείτε πολλάβιβλιογραφία αφιερωμένη στη ραδιενεργή ακτινοβολία. Πρακτικά σε κάθε πηγή υπάρχουν αριθμητικοί δείκτες των κανόνων ακτινοβολίας και οι συνέπειες της υπέρβασης. Για να κατανοήσουμε τις ακατανόητες μονάδες μέτρησης δεν μπορεί αμέσως. Η αφθονία των πληροφοριών που χαρακτηρίζουν τη μέγιστη επιτρεπόμενη δόση έκθεσης στο κοινό μπορεί εύκολα να προκαλέσει σύγχυση σε έναν έμπειρο άνθρωπο. Εξετάστε τις έννοιες με ένα ελάχιστο και πιο κατανοητό πεδίο.

Ποια είναι η μέτρηση της ακτινοβολίας; Ο κατάλογος των τιμών είναι αρκετά εντυπωσιακός: curie, rad, γκρι, becquerel, rem - αυτά είναι μόνο τα κύρια χαρακτηριστικά της δόσης ακτινοβολίας. Γιατί τόσο πολύ; Χρησιμοποιούνται για ορισμένους τομείς της ιατρικής και της προστασίας του περιβάλλοντος. Για μια μονάδα έκθεσης σε ακτινοβολία, μια δόση 1 γκρι (Gy), ίση με 1 J / kg, λαμβάνεται σε μια ουσία.

Όταν εκτίθεται σε ακτινοβολία σε ζωντανούς οργανισμούςμιλήστε για μια ισοδύναμη δόση. Είναι ίσο με τη δόση που απορροφάται από τους ιστούς του σώματος σε νέο υπολογισμό ανά μονάδα μάζας, πολλαπλασιασμένη με το συντελεστή βλάβης. Η σταθερά κατανέμεται για κάθε όργανο. Ως αποτέλεσμα των υπολογισμών, λαμβάνεται αριθμός με νέα μονάδα μέτρησης, sievert (Sv).

Με βάση τα δεδομένα που έχουν ήδη ληφθεί σχετικά με την επίδραση τουτης ακτινοβολίας που λαμβάνεται στον ιστό ενός συγκεκριμένου οργάνου, προσδιορίζεται μία αποτελεσματική ισοδύναμη δόση ακτινοβολίας. Ο δείκτης αυτός υπολογίζεται πολλαπλασιάζοντας τον προηγούμενο αριθμό στο sievert με έναν παράγοντα που λαμβάνει υπόψη τη διαφορετική ευαισθησία των ιστών στη ραδιενεργή ακτινοβολία. Η αξία του καθιστά δυνατή την εκτίμηση της ποσότητας απορροφούμενης ενέργειας, λαμβάνοντας υπόψη τη βιολογική αντίδραση του οργανισμού.

Ποιες είναι οι επιτρεπόμενες δόσεις ακτινοβολίας και πότε εμφανίστηκαν;

Ειδικοί ασφαλείας για την ακτινοβολία με βάση τοτα δεδομένα σχετικά με την επίδραση της ακτινοβολίας στην ανθρώπινη υγεία έχουν αναπτύξει τις μέγιστες επιτρεπόμενες ενεργειακές τιμές που μπορούν να απορροφηθούν από το σώμα χωρίς βλάβη. Η μέγιστη επιτρεπόμενη δόση (SDA) ενδείκνυται για μία ή μιά μακροχρόνια έκθεση. Ταυτόχρονα, τα πρότυπα ασφαλείας για την ακτινοβολία λαμβάνουν υπόψη τα χαρακτηριστικά των ατόμων που εκτίθενται στο υπόβαθρο της ακτινοβολίας.

Υπάρχουν οι ακόλουθες κατηγορίες:

• A - άτομα που εργάζονται με πηγές ιοντίζουσας ακτινοβολίας. Κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, εκτίθενται σε ακτινοβολία.
• Β - πληθυσμός συγκεκριμένης ζώνης, εργαζόμενοι των οποίων τα καθήκοντα δεν σχετίζονται με τη λήψη ακτινοβολίας.
• Β είναι ο πληθυσμός της χώρας.

Μεταξύ του προσωπικού υπάρχουν δύο ομάδες: οι εργαζόμενοι της ελεγχόμενης περιοχής (οι δόσεις ακτινοβολίας υπερβαίνουν το 0,3 από τους ετήσιους κανόνες κυκλοφορίας) και οι υπάλληλοι εκτός αυτής της ζώνης (0,3 από το SDA δεν ξεπερνιέται). Μέσα στα όρια των δόσεων διακρίνονται 4 τύποι κρίσιμων οργάνων, δηλαδή εκείνοι στους ιστούς των οποίων παρατηρείται η μεγαλύτερη ζημιά σε σχέση με την ιονισμένη ακτινοβολία. Λαμβάνοντας υπόψη τις παραπάνω κατηγορίες προσώπων μεταξύ του πληθυσμού και των εργαζομένων, καθώς και των κρίσιμων φορέων, η ασφάλεια ακτινοβολίας καθιερώνει την SDA.

Για πρώτη φορά τα όρια της ακτινοβολίας εμφανίστηκαν το 1928. Η ετήσια απορρόφηση της ακτινοβολίας ήταν 600 millisievert (mSv). Ιδρύθηκε για ιατρούς - ακτινολόγους. Με τη μελέτη της επίδρασης της ιονισμένης ακτινοβολίας στη διάρκεια και την ποιότητα ζωής, η SDA έγινε πιο σκληρή. Ήδη το 1956 η γραμμή έπεσε στα 50 millisievert και το 1996 η Διεθνής Επιτροπή Προστασίας από την Ακτινοβολία τη μείωσε σε 20 mSv. Αξίζει να σημειωθεί ότι όταν λαμβάνετε υπόψη το SDA, μην λαμβάνετε τη φυσική απορρόφηση ιονισμένης ενέργειας.

Φυσική ακτινοβολία

Αν αποφύγουμε τη συνάντηση με ραδιενεργά στοιχείακαι η ακτινοβολία τους εξακολουθεί να είναι κάπως δυνατή, τότε από το φυσικό υπόβαθρο δεν μπορεί να κρύψει οπουδήποτε. Η φυσική έκθεση σε κάθε περιφέρεια έχει μεμονωμένους δείκτες. Ήταν πάντα και με την ηλικία δεν εξαφανίζεται, αλλά μόνο συσσωρεύεται.

Το επίπεδο φυσικής ακτινοβολίας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες:

• ο δείκτης υψόμετρου πάνω από τη στάθμη της θάλασσας (τόσο χαμηλότερο είναι το φόντο, τόσο λιγότερο φόντο και αντίστροφα).
• δομή του εδάφους, του νερού, των πετρωμάτων.
• τεχνητά αίτια (παραγωγή, πυρηνικοί σταθμοί).

Ένα άτομο λαμβάνει ακτινοβολία μέσω τροφής,ακτινοβολία εδάφους, ήλιο, κατά τη διάρκεια ιατρικής εξέτασης. Πρόσθετες πηγές ακτινοβολίας είναι μονάδες παραγωγής, μονάδες πυρηνικής ενέργειας, σειρές δοκιμών και εκτόξευση αεροδρομίων.

Οι ειδικοί θεωρούν το πιο αποδεκτόακτινοβολία, η οποία δεν υπερβαίνει τα 0,2 μSv για μία ώρα. Και το ανώτερο όριο του κανόνα ακτινοβολίας προσδιορίζεται σε 0,5 μSv ανά ώρα. Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα συνεχούς έκθεσης σε ιονισμένες ουσίες, οι επιτρεπτές δόσεις ακτινοβολίας για τον άνθρωπο αυξάνονται στα 10 μSv / h.

Σύμφωνα με τους γιατρούς, για μια ζωή μπορεί ένα άτομολαμβάνουν ακτινοβολία σε ποσότητα που δεν υπερβαίνει τα 100-700 χιλιοστά. Στην πραγματικότητα, οι άνθρωποι που ζουν σε ορεινές περιοχές εκτίθενται σε ακτινοβολία σε αρκετά μεγάλα μεγέθη. Η μέση απορρόφηση ιονισμένης ενέργειας ανά έτος είναι περίπου 2-3 ​​millisievert.

Πώς ακριβώς επηρεάζει η ακτινοβολία τα κύτταρα;

Ορισμένες χημικές ενώσεις διαθέτουν την ιδιότηταακτινοβολία. Υπάρχει μια ενεργός σχάση των ατομικών πυρήνων, η οποία οδηγεί στην απελευθέρωση μιας μεγάλης ποσότητας ενέργειας. Αυτή η δύναμη είναι σε θέση να τραβήξει κυριολεκτικά τα ηλεκτρόνια από τα άτομα των κυττάρων της ύλης. Η ίδια η διαδικασία ονομάστηκε ιονισμός. Το άτομο που υποβλήθηκε σε μια τέτοια διαδικασία αλλάζει τις ιδιότητές του, πράγμα που οδηγεί σε αλλαγή ολόκληρης της δομής της ουσίας. Τα μόρια αλλάζουν μόρια πίσω από τα μόρια και κοινές ιδιότητες του ζωντανού ιστού πίσω από τα μόρια. Με την αύξηση του επιπέδου της ακτινοβολίας, αυξάνεται και ο αριθμός των αλλοιωμένων κυττάρων, γεγονός που οδηγεί σε πιο γενικές αλλαγές. Σε σχέση με αυτό, υπολογίστηκαν οι επιτρεπόμενες δόσεις ακτινοβολίας για τον άνθρωπο. Το γεγονός είναι ότι οι αλλαγές στα ζωντανά κύτταρα επηρεάζουν το μόριο DNA. Το ανοσοποιητικό σύστημα αποκαθιστά ενεργά τους ιστούς και είναι ακόμη σε θέση να "επισκευάσει" το κατεστραμμένο DNA. Αλλά σε περιπτώσεις σημαντικής ακτινοβολίας ή βλάβης στην άμυνα του σώματος, αναπτύσσονται ασθένειες.

Με ακρίβεια της πιθανότητας ανάπτυξηςασθένειες που εμφανίζονται σε κυτταρικό επίπεδο, με τη συνηθισμένη απορρόφηση της ακτινοβολίας είναι δύσκολη. Αν, ωστόσο, η αποτελεσματική δόση ακτινοβολίας (περίπου 20 mSv ετησίως για τους βιομηχανικούς εργαζόμενους) υπερβαίνει τις συνιστώμενες τιμές κατά εκατοντάδες φορές, η συνολική κατάσταση υγείας μειώνεται σημαντικά. Η δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, η οποία συνεπάγεται την ανάπτυξη διαφόρων ασθενειών.

Τεράστιες δόσεις ακτινοβολίας που μπορεί να είναιπου έχουν ληφθεί λόγω ατυχήματος σε πυρηνικό εργοστάσιο ή έκρηξης ατομικής βόμβας, δεν είναι πάντοτε συμβατά με τη ζωή. Οι ιστοί υπό την επήρεια αλλοιωμένων κυττάρων πεθαίνουν σε μεγάλους αριθμούς και απλά δεν έχουν χρόνο να ανακάμψουν, πράγμα που συνεπάγεται παραβίαση ζωτικών λειτουργιών. Αν διατηρηθούν μερικοί από τους ιστούς, τότε το άτομο θα έχει την ευκαιρία να αναρρώσει.

Δείκτες επιτρεπόμενων δόσεων ακτινοβολίας

Σύμφωνα με τους κανόνες της ακτινοπροστασίας, καθορίζονται οι μέγιστες επιτρεπόμενες τιμές ιοντίζουσας ακτινοβολίας ετησίως. Ας εξετάσουμε τους δείκτες που προκύπτουν στον πίνακα.

Όπως φαίνεται από τον πίνακα, η επιτρεπόμενη δόση ακτινοβολίας στοέτος για τους εργαζόμενους σε επικίνδυνες βιομηχανίες και πυρηνικούς σταθμούς είναι πολύ διαφορετικός από τους δείκτες που προκύπτουν για τον πληθυσμό των ζωνών αποχέτευσης. Το γεγονός είναι ότι με την παρατεταμένη απορρόφηση της επιτρεπόμενης ιονίζουσας ακτινοβολίας, το σώμα αντιμετωπίζει την έγκαιρη αποκατάσταση των κυττάρων χωρίς να διαταράσσει την υγεία.

Ενιαίες δόσεις ανθρώπινης ακτινοβολίας

Σημαντική αύξηση του υπόβαθρου ακτινοβολίαςοδηγεί σε πιο σοβαρή βλάβη στους ιστούς, σε σχέση με την οποία αρχίζουν να λειτουργούν ακατάλληλα ή αρνούνται καθόλου όργανα. Μια κρίσιμη κατάσταση συμβαίνει μόνο όταν λαμβάνεται τεράστια ποσότητα ιονιστικής ενέργειας. Μια μικρή περίσσεια των συνιστώμενων δόσεων μπορεί να οδηγήσει σε ασθένειες που μπορούν να θεραπευτούν.

Μια φορά παραλαβή ενός μεγάλου ποσούη ακτινοβολία ακτινοβολίας επηρεάζει αρνητικά την κατάσταση του σώματος: τα κύτταρα καταστρέφονται γρήγορα, χωρίς να έχουν χρόνο να αναρρώσουν. Όσο ισχυρότερη είναι η πρόσκρουση, τόσο περισσότερες βλάβες συμβαίνουν.

Ανάπτυξη ασθένειας ακτινοβολίας: αιτίες

Η ασθένεια ακτινοβολίας ονομάζεται γενική κατάστασηΤο σώμα, που προκαλείται από την επίδραση της ραδιενεργής ακτινοβολίας, υπερβαίνει το SDA. Οι παραβιάσεις παρατηρούνται από την πλευρά όλων των συστημάτων. Σύμφωνα με τη Διεθνή Επιτροπή για την Ακτινοπροστασία, οι δόσεις ακτινοβολίας που προκαλούν ασθένεια ακτινοβολίας ξεκινούν από 500 mSv κάθε φορά ή περισσότερο από 150 mSv ετησίως.

Εντυπωσιακό αποτέλεσμα υψηλής έντασης (περισσότερα500 mSv εφάπαξ τέλος) που προκύπτουν από τη χρήση των πυρηνικών όπλων, δοκιμή του της ανθρωπογενών καταστροφών, Μια εντατική διαδικασίες ακτινοβολίας στη θεραπεία του καρκίνου, των ρευματικών νόσων, και ασθένειες του αίματος.

Η ανάπτυξη χρόνιας ασθένειας ακτινοβολίας υπόκειταιτο ιατρικό προσωπικό που βρίσκεται στο τμήμα ακτινοθεραπείας και διαγνωστικής, καθώς και ασθενείς που συχνά εκτίθενται σε ραδιονουκλεΐδια και ραδιολογική έρευνα.

Ταξινόμηση της ασθένειας ακτινοβολίας, ανάλογα με τις δόσεις ακτινοβολίας

Η ασθένεια χαρακτηρίζεται με βάση τη δόσηη ιονίζουσα ακτινοβολία ελήφθη από τον ασθενή και για πόσο καιρό συνέβαινε. Μια μεμονωμένη έκθεση οδηγεί σε μια οξεία κατάσταση, αλλά μια επαναλαμβανόμενη, αλλά λιγότερο μαζική, χρόνια διαδικασία.

Ας εξετάσουμε τις βασικές μορφές ασθένειας ακτινοβολίας, ανάλογα με την λαμβανόμενη ατομική ακτινοβολία:

• τραυματισμό από ακτινοβολία (λιγότερο από 1 Sv) - εμφανίζονται αναστρέψιμες αλλαγές.
• μορφή μυελού των οστών (από 1 έως 6 Sv) - έχειτέσσερις βαθμούς, ανάλογα με τη δόση που ελήφθη. Η θνησιμότητα με αυτή τη διάγνωση είναι μεγαλύτερη από 50%. Τα κύτταρα του ερυθρού μυελού των οστών επηρεάζονται. Η κατάσταση μπορεί να βελτιώσει τη μεταμόσχευση. Η περίοδος ανάκτησης είναι μεγάλη.
• γαστρεντερικό (10-20 Sv) χαρακτηρίζεται από σοβαρή κατάσταση, σήψη, γαστρεντερική αιμορραγία,
• καρδιαγγειακές (20-80 Sv) - παρατηρούνται αιμοδυναμικές διαταραχές και σοβαρή δηλητηρίαση του οργανισμού.
• εγκεφαλική (80 Sv) - θανατηφόρο έκβαση εντός 1-3 ημερών λόγω εγκεφαλικού οιδήματος.

Η πιθανότητα ανάκτησης και αποκατάστασης είναι για ασθενείς με μυελό των οστών (στις μισές περιπτώσεις). Οι βαρύτερες συνθήκες δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν. Ο θάνατος συμβαίνει μέσα σε λίγες μέρες ή εβδομάδες.

Η πορεία της οξείας ασθένειας ακτινοβολίας

Μετά την παραλαβή υψηλής δόσης ακτινοβολίας και την επίτευξη της δόσης ακτινοβολίας 1-6 Sv, αναπτύσσεται οξεία ασθένεια ακτινοβολίας. Οι γιατροί μοιράζονται τα κράτη που διαδέχονται ο ένας τον άλλον σε τέσσερα στάδια:

1. Πρωτογενής αντιδραστικότητα. Έρχεται στις πρώτες ώρες μετά την ακτινοβόληση. Χαρακτηρίζεται από αδυναμία, μείωση της αρτηριακής πίεσης, ναυτία και έμετο. Όταν η ακτινοβολία άνω των 10 Sv περνά απευθείας στην τρίτη φάση.
2. Λανθάνουσα περίοδος. Μετά από 3-4 ημέρες από τη στιγμή της ακτινοβόλησης και έως ένα μήνα η κατάσταση βελτιώνεται.
3. Έντονη συμπτωματολογία. Συνοδεύεται από μολυσματικά, αναιμικά, εντερικά, αιμορραγικά σύνδρομα. Η κατάσταση είναι βαριά.
4. Ανάκτηση.

Η οξεία κατάσταση αντιμετωπίζεται ανάλογατη φύση της κλινικής εικόνας. Γενικά, η θεραπεία αποτοξίνωσης συνταγογραφείται με την εισαγωγή μέσων που εξουδετερώνουν τις ραδιενεργές ουσίες. Εάν είναι απαραίτητο, πραγματοποιείται μετάγγιση αίματος, μεταμόσχευση μυελού των οστών.

Ασθενείς που καταφέρνουν να επιβιώσουν τα πρώτα 12εβδομάδα πορεία της οξείας ασθένεια ακτινοβολίας, έχουν γενικά ευνοϊκή πρόγνωση. Αλλά ακόμη και στην πλήρη αποκατάσταση των ατόμων αυτών αυξάνει τον κίνδυνο του καρκίνου, καθώς και τη γέννηση των απογόνων με γενετικές ανωμαλίες.

Χρόνια ασθένεια ακτινοβολίας

Σε συνεχή έκθεση σε ραδιενεργούςακτινοβολία σε μικρότερες δόσεις, αλλά συνολικά άνω των 150 mSv ετησίως (χωρίς να υπολογίζεται το φυσικό υπόβαθρο), αρχίζει η χρόνια μορφή της ασθένειας ακτινοβολίας. Η ανάπτυξή του περνάει από τρία στάδια: σχηματισμός, ανάκαμψη, έκβαση.

Το πρώτο στάδιο λαμβάνει χώρα εδώ και αρκετά χρόνια(έως 3). Η σοβαρότητα της πάθησης μπορεί να προσδιοριστεί από ήπια έως σοβαρή. Εάν ο ασθενής είναι απομονωμένος από τον τόπο όπου λαμβάνεται η ραδιενεργή ακτινοβολία, η φάση ανάκτησης θα εμφανιστεί εντός τριών ετών. Μετά από αυτό, είναι δυνατή η πλήρης ανάκτηση ή, αντίθετα, η πρόοδος της νόσου με ταχεία θανατηφόρο έκβαση.

Η ιονισμένη ακτινοβολία είναι ικανή σε μια στιγμήκαταστρέψτε τα κύτταρα του σώματος και απενεργοποιήστε τα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η συμμόρφωση με το όριο των δόσεων ακτινοβολίας είναι ένα σημαντικό κριτήριο για την εργασία σε επικίνδυνα περιβάλλοντα και ζουν κοντά σε πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, και τόπων δοκιμών.